| Karbonmonoksit zararları, özellikle karbonmonoksitin bol olduğu ortamlarda bulunan kişiler açısından mutlaka bilinmesi gereken konular arasında yer almaktadır. Karbonun tam olarak yanmaması sonucu ortaya çıkan kokusuz ve renksiz bir gaz olarak karşımıza çıkan karbonmonoksit, bu sebeple pek çok kişinin zehirlenmesine ve ölmesine neden olabilmektedir. Her ne kadar normal seviyelerde solunduğu zaman herhangi bir zararı olmadığını görebilmek mümkün olsa da büyük miktarlarda solunması durumunda kalıcı hasarlar meydana geldiğini görebilmek mümkündür.
Kanda bulunan bir gaz olarak karşımıza çıkan karbonmonoksitin insanlara ciddi zararlar verdiğini ve etkilerinin de çok uzun süre sigara içen kişilerde ya da yangın sırasında ortaya çıkan karbonmonoksite maruz kalan kişilerde görüldüğünü söyleyebiliriz. Kirli ya da dumanlı havada bulunabilen bu madde, tütünlü ürün içilerek de vücuda girebilmektedir. Bu şekilde ciğerlere ve ciğerlerden de kana geçmekte olan karbonmonoksitin de tıpkı oksijen gibi rahatlıkla kırmızı kan hücrelerine bağlanarak vücudu oksijensiz bırakması söz konusu olabilmektedir.
Karbonmonoksitin Vücuda Etkileri - Sigara içenlerin ya da yangın sonrası çıkan dumana maruz kalan kişilerin kanındaki oksijen seviyesinin azalmasından dolayı kalbin vücuda oksijen sağlamak için daha hızlı çarpması gerekmektedir. Bu da kalp çarpıntısına neden olabilmektedir.
- Kalbin vücuda daha fazla oksijen sağlaması için daha az oksijen almasına neden olan bu durum, kalp kaslarının zarar görmesine ve ani ölüm riskinin de artmasına neden olabilmektedir.
- Karbonmonoksite maruz kalan kişilerde vücudun bir egzersizle oluşmakta olan ekstra taleplerine karşı oksijen için çok daha az yere sahip olması yüzünden vücudun çok daha fazla oksijensiz kalması söz konusu olabilmektedir.
- Özellikle hamile bir kadının sigara içmesi ya da başka yolla karbonmonoksite maruz kalması durumunda, bebeğin gelişimi için gereken oksijen desteğinin de azalması söz konusu olabilmektedir.
- Karbonmonoksit yüzünden oksijensiz kalan vücut nedeni ile kişide konsantrasyon sorunları ile kronik yorgunluk gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.
- Kan dolaşımında yavaşlama ortaya çıkabilmektedir. Karbonmonoksit, kanın kalınlaşmasına neden olarak dolaşım sistemini olumsuz etkileyebilir.
Karbonmonoksit Zehirlenmesinin Belirtileri
Karbonmonoksit zehirlenmesi, genellikle belirtileriyle kendini gösterir. Bu belirtiler arasında:- Baş ağrısı ve baş dönmesi
- Bulantı ve kusma
- Kas zayıflığı ve koordinasyon kaybı
- Solunum güçlüğü
- Bilinç kaybı
- Göğüs ağrısı
Karbonmonoksit Zehirlenmesinden Korunma Yolları
Karbonmonoksit zehirlenmesinden korunmak için alınabilecek bazı önlemler bulunmaktadır:- Evlerde karbonmonoksit dedektörleri kullanmak
- Isıtma sistemlerinin düzenli olarak bakımını yaptırmak
- Kapalı alanlarda motorlu araçları çalıştırmamak
- İyi havalandırılmış alanlarda bulunmak
- Tütün ürünlerinden uzak durmak
Sonuç
Karbonmonoksit, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen tehlikeli bir gazdır. Bu gazın zararlarını bilmek ve korunma yollarını öğrenmek, hayat kurtarıcı olabilir. Özellikle kapalı ve havalandırması yetersiz alanlarda dikkatli olmak, karbonmonoksit zehirlenmesinin önlenmesinde büyük önem taşımaktadır.
|
