Dopingin Zararları İnsanlar tarih boyunca güç, performans ve formlarını artırabilmek için sportif aktiviteler öncesinde çeşitli kimyasal maddelere başvurmuşlardır. Eski zamanlarda çeşitli otların kaynatılıp suyunun içilmesi şeklinde ortaya çıkan süreç, tıbbın ilerlemesi ve sportif müsabakaların uluslararası platformlarda bir güç göstergesine dönüşmesiyle masumiyetini yitirmiş ve spor dünyasında önemli bir sorun haline gelmiştir. Doping Nedir? Doping, sporcunun bedensel ve ruhsal verimini artırmak amacıyla doğal olmayan maddelerin bilerek ve isteyerek vücuda alınmasıdır. Ayrıca sporcunun fiziksel ve ruhsal kondisyonunu doğru olmayan yoldan artırmak gayesiyle vücuttaki doğal maddelerin tıbbi uyarlanmasına da doping denilmektedir. Sporcuların performanslarını artırma istekleri kuvvetli bir arzudur. Sportif başarıların getirmiş olduğu maddi ve manevi kazanımlar yüzünden sporcular ahlak kurallarını hiçe sayarak doping yoluna başvurabilmektedir. Ancak bu yalnızca ahlak kurallarına aykırı bir durum olmamakla birlikte sağlık açısından da direkt bir tehdittir. Dopingin Tarihçesi Sporcuların yarışmalarda ilaç kullanmaya başladığına dair ilk yazılar, 1865 yıllarında Amsterdam'da kanal yüzücülerinin doping yaptıkları suçlamasıyla başlamıştır. Bu tarihlerde bisikletçilerin doping kullandıklarına dair ilk kanıtlar ortaya çıkmıştır. 1869'da bisiklet antrenörlerinin sporculara heroin-kokain karışımı verdikleri biliniyordu. Bu karışım yarışmacılara dayanım verdiği için kullanılıyordu. Ancak o tarihlerde bir bisikletçinin yarışmada ölmesi tüm dünyanın dikkatini bu konunun üzerine çekti. Sporda ilaç kullanımı 19. yüzyıl sonları ile 20. yüzyıl başlarında iyice artış gösterdi. Belçikalılar eter emdirilmiş şeker kullandıkları, Fransızların kafein tabletleri aldıkları, İngilizlerin oksijen soludukları ve heroin, kokain, striknin ve likör aldıkları bu yolla da yarışmalarda performans artırmaya çalıştıkları açıklanmıştır. Toplumun Doping Algısı Ne yazık ki zamanla toplumun ilaç kullanımıyla ilgili görüşleri yumuşamış ve bu konularda bazı maddelerin alınabilmesi normal karşılanmaya başlamıştır. Hükümet kontrolüne rağmen bu maddelerin getirmiş olduğu kazanç insanların aklını çelmiştir. Bugün sporcuların çoğu kendilerini ağır bir baskı altında hissederek yoğun antrenman programları için ağrı dindirici veya vücut ağırlığını artırıcı ve azaltıcı ilaçlar kullanmaktadırlar. Sportif başarılardan elde edilen ödüllerin ve maddi kazanımların çok artmış olmasından dolayı insanlar sağlıklarını riske atmaktan çekinmemektedirler. Halbuki başarının anahtarı dengeli bir beslenmeye dayanmaktadır. İnsanlar biraz daha zaman almasına rağmen doğal yollarla da istenilen seviyelere gelebilmişlerdir. Böyle elde edilen kondisyonla sporcu spor hayatına daha uzun bir süre devam edebilmektedir. Dopingin Vücuda Etkileri Normal şartlarda bir insan kullanabileceği kapasitenin yüzde yetmişini tüketir. Antrenmanlı bir kişi ise bu oranı yüzde doksana çıkarabilir. Kalan yüzde onluk kısma ise otonom enerji birikimi denir. İnsanlar kalan bu yüzde onluk kısmı ilaçla kullanmaya çalışırlar. Oysa vücut bu kalan yüzde onluk kısmı kendini ayarlamak için kullanır. İşte bu noktada kullanılan doping, metabolizmayı harap eder ve insan hayatını tehlikeye sokar. Vücut sanki 5 tonluk kamyona 20 ton yük yüklenmiş gibi kapasitesinin çok üstünde çalışır. Bu da vücuda çok önemli zararlar verir. Bunlar:
Dopingle Mücadele Sportif başarı uğruna insanlar bu tehlikeyi göze alsalar da ileriki dönemlerde çok ciddi sağlık problemleriyle karşılaşmaktadırlar. Bu maddeler sporcunun spor hayatını da kısa sürede bitirmekte ve kısa vadede kar elde ediyormuş gibi görünse de toplamda tam bir felakete yol açmaktadır. Bu sebeple sporcular dopingin zararları konusunda iyi eğitilmeli ve bu konudaki denetimler artırılmalıdır. |
.gif "Hacamatın Zararları Nelerdir?")
Çavlan
13 Temmuz 2024 CumartesiDopingin zararları ve riskleri bu kadar çokken neden hala sporcular bu maddelere başvuruyorlar? Bu maddelerin kısa vadede performans artırıcı etkisi mi, yoksa başka bir sebep mi var?
Cevap yazAdmin
13 Temmuz 2024 CumartesiMerhaba Çavlan,
Dopingin zararları ve riskleri hakkında söylediklerin kesinlikle doğru. Sporcuların hala bu maddelere başvurmasının birkaç nedeni olabilir. İlk olarak, doping maddelerinin kısa vadede performans artırıcı etkisi oldukça cazip olabilir. Yoğun rekabetin yaşandığı spor dünyasında, küçük bir avantaj bile büyük farklar yaratabilir. Bu nedenle, sporcular bazen riskleri göz ardı ederek bu maddelere yönelebilirler.
İkincisi, bazı sporcular üzerinde yoğun bir baskı hissedebilirler. Bu baskı, hem kendilerinin hem de antrenörlerinin ve sponsorlarının beklentilerinden kaynaklanabilir. Başarıya ulaşmak ya da mevcut başarılarını korumak adına doping yapmayı düşünebilirler.
Ayrıca, bazı sporcular doping maddelerinin zararları hakkında yeterince bilgi sahibi olmayabilirler ya da bu zararları önemsemeyebilirler. Kendilerine zarar vermeyeceklerini veya yakalanmayacaklarını düşünerek bu yola başvurabilirler.
Sonuç olarak, doping maddelerine başvurmanın arkasında birçok farklı neden olabilir ve bu nedenler kişiden kişiye değişebilir. Ancak, sporcuların sağlığını ve kariyerlerini riske atmadan başarılı olmanın yollarını aramaları en doğrusu olacaktır.