Çinko oksit, kimyasal formülü ZnO olan inorganik bir bileşiktir ve çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. Beyaz pudra formunda bulunan bu kimyasal, asidik özellik gösterir. Alkalilerde çözünürken su ve alkolde çözünmez. Yüksek kırılma hızı, ısı iletkenliğinde yükseklik, düşük genleşme katsayısı, antibakteriyel özellikler gibi kendine has özellikleri vardır. Bu özellikleri nedeniyle çinko oksit, birçok endüstriyel ve sanayi alanında kullanılır.
Çinko Oksit Kullanım Alanları
- Çinko oksit, boya sanayisinde sıklıkla kullanılan bir maddedir. Genellikle suluboyalarda beyaz renk vermek için kullanılır. Ayrıca kıvam verici olarak da işlev görür ve boyaların UV ışınlarından korunmasına yardımcı olur, böylece boyaların kurumasını ve solmasını geciktirir.
- Porselen, cam ve seramik sanayisinde önemli bir bileşiktir. Kullanılan malzemelerin mekanik ve ısıya karşı direncini artırır ve parlaklık sağlar.
- Akü, kibrit, kimyasal duman ve pil gibi ürünlerin yapımında kullanılır.
- Tekstil sanayisinde dolgu malzemesi olarak kullanılır. Tekstil ürünlerinin beyazlığını ve direncini artırır, elastikiyet sağlar ve bakteri ile küflere karşı direnç oluşturur.
- Bazı metal yüzeylerin kaplanmasında kullanılır ve korozyona karşı koruma sağlar.
- Elektriksel direnci artırır.
- Tıbbi ilaç ve kozmetik sanayisinde geniş bir kullanım alanı vardır. Çinko oksit, kurutucu etkisi ve antiseptik özellikleriyle hücre yenilenmesini destekler. Tıp alanında kullanılan bazı merhemler çinko oksit içerir ve bu merhemler ciltte su kaybını önleyerek cilt kuruluğunu engeller. Ayrıca güneş ve soğuk yanıklarına karşı koruyucu etkiye sahiptir.
- Bebek alt bezlerinde, çinko oksit içeren krem veya merhemler ciltte oluşabilecek kızarıklıkları önler.
Çinko Oksit Zararları ve Yararları
Çinko oksit, yukarıda belirtildiği gibi pek çok alanda kullanılır. Ancak günümüzde en çok bakım amacıyla veya tıbbi alanlarda merhem/krem olarak kullanılır.
Çinko oksit, cildi besleme özelliğine sahiptir ve genellikle cilde direkt olarak zarar vermez. Ancak çinko oksit içeren merhemleri veya kremleri kullanan kişilerde bazı yan etkiler görülebilir. Bu yan etkiler görüldüğünde derhal bir doktora veya sağlık merkezine başvurulmalıdır. Olası yan etkiler şunlardır: - Mide-karın ağrısı
- Ürtiker dökme
- Yüzde (dil, dudak ve boğaz dahil) şişlik oluşumu
- Solunum zorluğu
- Cilt üzerinde kaşıntı ve batma hissi
- Cilt üzerinde pigmental renk değişiklikleri
Çinko oksitin yararları ise şunlardır: - Antiseptik özelliği ile ciltteki enfeksiyon ve mikropların ölmesini sağlar.
- Şeker hastalığı (diyabet) nedeniyle ortaya çıkan bazı cilt sorunlarının iyileşmesine yardımcı olur.
- Basınç yaralarını iyileştirir.
- Yara ve yanık tedavisinde etkilidir.
- Eşit olmayan cilt tonlarının eşitlenmesini sağlar.
- Pişikleri iyileştirir ve pişik oluşmadan önce koruyucu etkiye sahiptir.
- Cilt üzerindeki tahrişleri iyileştirir.
- Cilt lekelerini tedavi eder.
- Sivilce ve akne tedavisinde olumlu etkisi vardır.
- Göğüs ucu çatlaklarını engeller ve/veya tedavi eder.
- Deride enfeksiyon oluşumunu engeller.
- Cildi UV ışınlarından koruyarak leke oluşumunu önler.
- Herpes (uçuk) kurumasını sağlar ve hızlı bir şekilde iyileşmesine yardımcı olur.
- Gül hastalığını tam olarak tedavi etmese de, bazı belirtilerini iyileştirerek kısmi tedavi sağlar.
- Kılcal damar rahatsızlıkları üzerinde olumlu etkisi vardır.
|