Lavanta Nedir?
Lavanta, ballıbabagiller familyasına ait, Haziran ve Temmuz aylarında mor çiçekler açan, kireçli toprakları seven hoş kokulu bir bitkidir. Bitkinin çiçeklerinden damıtma yöntemi ile uçucu yağ elde edilir. Yağ üretimi için lavanta birçok ülkede özel olarak yetiştirilmektedir. Lavanta yeterli tohum vermediği için üretimde kök kısmı ya da sürüngenleri kullanılır. Cilt hastalıkları başta olmak üzere sağlık adına inanılmaz faydalar sağlamaktadır. Faydalarından yararlanmak için çay şeklinde hazırlanabilir veya yağı kullanılabilir. Lavantanın tohum kısmı kapsül, macun ve uçucu yağ yapımında kullanılır. Lavanta yağı, Hindistan cevizi yağı, adaçayı ve çam yağı gibi birçok bitkisel yağ ile uyum sağlayabilir. Günümüzde mutfaklarda baharat olarak da kullanılmaktadır. Özellikle hazırlanan içeceklere hoş bir aroma katmak için tercih edilmektedir.
Lavanta sağlık adına çok faydalı bir bitki olsa da bazı kişilerin kullanımı uygun değildir. Her şeyin fazlası zarar olduğu gibi lavantanın fazla kullanımı da vücuda zarar verebilir. Özellikle gebelik döneminde ve çocuklarda kullanımı bazı sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle bilinçli ve önerilen dozlarda kullanılması gerekir.
- Şeker hastaları için kullanımı uygun bir bitki değildir.
- Hassas cilt tipine sahip olan kişilerde ciltte döküntü ve tahrişe neden olabilir.
- Bilinçsiz ve fazla kullanım nedeniyle ateş, mide bulantısı, baş ağrısı ve cilt enfeksiyonuna yol açabilir.
- Hipertansiyon, kolesterol, kan inceltici ve uyku ilaçlarıyla birlikte kullanımı uygun değildir.
- Lavanta yağını fazla kullanmak erkek çocuklarında meme büyümesine sebep verebilir.
- Lavanta yağını ağız yoluyla kullanmak nefes darlığı ve görme problemlerine yol açabilir. Ayrıca ishal ve kusmaya sebep olabilir.
- Gebelik döneminde kas ağrılarını hafifletici ve rahatlatıcı etkisinden yararlanılmak istenebilir. Ancak kullanımı hormon düzeyini artırabileceğinden düşük yapılmasına sebep olabilir.
- Cerrahi operasyonlardan en az 2 hafta önce kullanımı bırakılmalıdır.
- Uykusuzluk sorununu gidermek, rahatlatıcı etkisinden yararlanmak, stresle baş etmek için etkili olan lavantadan yararlanılıyorsa çay şeklinde gün içinde en fazla bir fincan tüketilmelidir. Aksi halde fazla tüketimi faydadan çok zarar vererek genel sağlık durumunu olumsuz etkileyebilir.
Lavantanın Faydaları Nelerdir?
- Egzama ve sedef gibi cilt hastalıklarında kullanılabilir.
- Ciltte oluşan akne, sivilce, yanık tedavisinde lavantadan yararlanılabilir. Cildin nemlenmesini sağlar.
- Kan basıncını düzenleyici etkisi vardır. Bu özelliğinden dolayı tansiyon hastaları doktor önerisi ile kullanabilir.
- Kanser hücrelerini önleyici etkisi vardır.
- Saçlarda kepek oluşumunu önler. Saç dökülmesi için kullanılabilir.
- İştah açıcı ve ishal önleyici özelliği vardır.
- Üst solunum yolu hastalıklarına karşı faydalıdır.
- Bağırsak ve mide hastalıklarına karşı iyi gelir.
- Baş ağrısı tedavisinde kullanılabilir.
- Hoş kokusu rahatlamayı sağlar. Uyku problemlerine karşı iyi gelir.
- Cinsel gücü artırıcı etkisi bulunmaktadır.
- Doğum sonrası gelişebilecek komplikasyonları azaltıcı etkiye sahiptir.
- Sistit semptomlarını önleyici özelliği vardır.
- Kas spazmlarını giderir.
- Kalbi korur, damar sertliğine karşı iyi gelir. Kalp krizi riskini en aza indirir.
- Kan pıhtılaşmasını engeller.
- Dudak kremi olarak kullanılabilir. Lavanta yağı kurumuş ve çatlamış dudakların nemlenmesini ve iyileşmesini sağlar.
- Lezzet artırıcı özelliği sebebiyle salatalarda, et yemeklerinde kullanılabilir. Ayrıca kurabiye, pasta ve tatlılarda da tercih edilebilir.
- Karaciğeri temizleyici etkisi vardır. Karaciğer sağlığı için kür şeklinde kullanılabilir.
- Ağız kokusunu giderir.
- Kolik tedavisinde kullanılabilir.
- İdrar söktürücü etkisi vardır.
- Evlerde oda spreyi olarak kullanılabilir.
- Böcek savar etkisi vardır.
Lavanta, doğru ve bilinçli kullanıldığında birçok sağlık sorununa karşı fayda sağlar. Ancak dozajına dikkat etmek ve bazı özel durumlarda (gebelik, çocuklar, kronik hastalıklar) kullanımdan kaçınmak önemlidir. Herhangi bir sağlık sorunu ya da özel durum için lavanta kullanmadan önce mutlaka bir uzmana danışılması gerekmektedir.
|
