Röntgen, tıpta en temel teşhis yöntemlerinden biridir. Röntgen ışınları, diğer ışınlardan farklı olarak dokulardan geçer ve dokuların sertliklerine göre gölgeler oluşturarak gözle görülemeyen dokuların durumunu aydınlatmak ve tanı koymak için kullanılır. Bu amaçla çeşitli cihazlar geliştirilmiştir. Tetkik edilecek hasta, röntgen ışınları ile bu ışınları belirleyen hassas film arasına yerleştirilir ve kısa bir süre vücuttan röntgen ışınları geçirilir. Filmde görünen siyah beyaz gölgeler uzmanlar tarafından incelenir ve inceleme sonucuna göre hastaya gerekli teşhis konulur.

Röntgen ışınları başlangıçta X ışınları olarak adlandırılmıştır. Bu adın verilmesinin temel nedeni, o dönemde tüm özelliklerinin tam olarak anlaşılamamış olmasıydı. X ışınları, temel olarak alternatif şehir akımının çoğaltılarak doğru akım haline getirilmesi ve bu akımın cam tüp içinde kapalı halde aktarılması sırasında anoda çarpan elektronların enerjilerinin değişmesinden kaynaklanır. X ışınları düz ilerleyen ışınlardır. Bu ışınlar yönlendirilerek dokuların içinden geçer ve bir görüntü plağının üzerine düşerler. Görüntüler bu şekilde kaydedilir.

Röntgen ışınları ya da X ışınları, temas ettikleri maddelerin elektron kaybetmelerine yani iyonize olmalarına sebep olan yüksek enerjiye sahip radyasyondur. Bu ışınlar teşhis amaçlı kullanılan filmlerin çekiminde kullanılır. Yüksek doza bağlı olarak genetik yapıda bozulmalara ve hücre bölünmelerine sebep olabilir. Röntgen ışınlarının da içinde bulunduğu iyonize radyasyona en hassas olan hücreler, hızlı bölünebilen hücrelerdir. Bu sebeple gelişmekte olan fetüs ve fetüse ait dokular bu ışınlardan en fazla zarar gören yapılar arasındadır. Yapılan araştırmalara göre, fetüse zararlı olabilecek radyasyonun 5 Rad olduğu ve fetüsün bu dozun altında radyasyona maruz kaldığında ise zarar görme olasılığının son derece düşük olduğu açıklanmıştır.

Röntgen ışınları, DNA'yı parçalayıp hücreleri öldürebilecek kadar enerji taşır. DNA'nın zarar görmesi, hücre ölümlerine ve bunun sonucunda dokuların zarar görmesine neden olabilir. DNA'da çok hafif bir zedelenme bile kansere yol açabilecek kalıcı değişikliklere neden olabilir. Röntgen ışınlarının etkisi, organlara ve yaşa göre değişir. Özellikle göz en çok etkilenen organ olup, katarakt, görme zayıflığı ve göz uyumunun yavaşlamasına neden olabilir. Deri ise röntgen ışınlarına karşı daha dayanıklıdır. Röntgen ışınlarının zararları genellikle zamanla kendini gösterir.

Röntgen ışınlarına maruz kalmanın diğer potansiyel riskleri şunlardır:

Sağlık profesyonelleri ve hastalar, röntgen ışınlarına maruz kalma süresini ve dozunu minimize etmek için uygun koruyucu önlemler almalıdır. Bu önlemler arasında kurşun yelekler kullanmak, gereksiz röntgen çekimlerinden kaçınmak ve alternatif teşhis yöntemlerini değerlendirmek yer alır.