Parmak çıtlatma hakkında yapılan araştırmalar sınırlı olmasına rağmen, uzmanların bu konudaki görüşleri olası riskleri içermektedir. Parmak çıtlatma, bazıları için gergin anların bir sonucu olarak başvurulan bir alışkanlık, bazıları içinse parmak eklemlerini rahatlatmak amacıyla yapılan bir harekettir. Çoğumuz bunu farkında olmadan yaparız. Bazen yumruk yapılan eller, bazen parmakları geriye itmek veya parmakları çekmek yoluyla parmaklar çıtlatılır. Her yöntemde çıtlatma sırasında bir ses duyulur.

Parmak çıtlatma, erkekler arasında daha yaygındır. Bu hareket sırasında eklemler arasındaki sıvı arttıkça çıkan ses de daha yüksek olur. Bu alışkanlığı olan kişiler çıkan sesin eklemlerden geldiğini düşünür. Ancak bu ses, eklem yerlerinde bulunan kapsüllerden gelir. Eklemlerin rahat hareket etmesi için vücut buralara sinoviyal sıvısı salgılar. Sıvının içeriğinde karbondioksit ve nitrojen gazları bulunur. Parmaklar çıtlama sırasında esnediğinde eklem arası boşluğu dolduran eklem sıvısındaki gazlar küçük baloncuklar oluşturduğundan sıkışır ve patlayarak ses çıkarır. Ardından eklem boşluğuna yeniden sinoviyal sıvısı dolmaya başlar. Bir defa parmak çıtladıktan sonra, eklemlere bu sıvı doluncaya kadar ortalama 15 dakika boyunca yeniden çıtlatamazsınız. Parmak çıtlatma sonrası kişilerde genellikle bir rahatlama hissi olur. Çünkü reseptörlerde uyarılma olur ve kaslar gevşer.

Parmak çıtlatma sonrası eklemlere yeniden sinoviyal sıvısı dolduğundan parmakların kavrama yeteneği artar. Ancak bu ilerleyen yaşlarda aynı etkiyi göstermez. Yapılan araştırmalarda, genç yaşlarında parmak çıtlatan kişilerin yaşlandıklarında %84 oranında parmak çıtlatmayan kişilere nazaran parmaklarının daha güçsüz olduğu görülmüştür.

Toplumda parmak çıtlatmanın kireçlenme yaptığına dair yanlış bir inanış vardır. Bu konudaki araştırmalarda, parmak çıtlatma ve kireçlenme arasında bir bağlantı görülmemiştir. Parmaklarınızı çıtlatırken yerinden çıkarmamanız kaydıyla bunun pek zararı olmaz. Ancak uzun dönemde sıkça parmak çıtlatma nedeniyle parmaklarınızda kavrama sorunu ve güçsüzlük yaşayabilirsiniz.

Yıllardır parmak çıtlatmanın zararları arasında gösterilen bu alışkanlığın eklemlerdeki kıkırdağa zarar vereceği düşüncesi vardır. Ancak bu konuda kesin bir bilimsel kanıt bulunmamaktadır. Bu konuda yapılan araştırmalar az olsa da, 2009 yılında Parodi Nobel Ödülü alan bir araştırma vardır. Araştırmada Kaliforniyalı Dr. Donald Unger, sadece sol elinin parmaklarını 60 yıl boyunca çıtlatmış. Bu uzun süreç sonunda çıtlatmadığı sağ eliyle kıyaslama yaptığında herhangi bir hastalığa rastlamamış.

Başka bir araştırmada ise parmak çıtlatma alışkanlığı olan 28 yaşlı kişide artrit yani eklem iltihabı riskinin az olduğu görülmüştür. Ancak 1990 yılında Detroit'te 45 yaş üzeri 300 kişide yapılan bir araştırmada, parmak çıtlatan kişilerde %84 oranında ellerde şişme ve bir şey tutarken güçsüzlük gibi sorunlar tespit edilmiştir. Bu yüzden araştırmacılar, parmak çıtlatmadan kaçınılması gerektiği görüşünü bildirmiştir. Buna rağmen, parmak çıtlatanların eklemlerindeki iltihaplanma ve şişme gibi sorunlar çıtlatmayanlara göre fazla değildir.

Bir diğer araştırmada ise kişinin parmak çıtlatıp çıtlatmadığına değil, ne kadar sık parmaklarını çıtlattığına bakılmıştır. Parmak çıtlatma sıklığı ne olursa olsun, kişilerde eklem hastalığı riski arasında bir fark bulunamamıştır. Buna göre, parmak çıtlatma ve eklem hastalıkları arasındaki bağlantı yeniden gündeme gelmiştir. Artrit hastalarında eklem kıkırdakları hasarlı olduğundan, parmaklar arada bir kendiliğinden çıtlayabilir. Bu, eklemlerdeki hasardan kaynaklanır. Parmak çıtlatma, eklemlerde hasara neden olmaz.

Parmak çıtlatmanın zararları arasında burkulma ya da bağ dokusu zedelenmesine nadiren rastlanmıştır. Ancak uzmanlar, parmak çıtlatmayı sevenlere bunun pek zararı olmadığını ve bu alışkanlığa devam edebileceklerini belirtir. Fakat parmak çıtlatırken yanınızdaki kişilere rahatsızlık verebilirsiniz. Buna da dikkat etmelisiniz. Bu alışkanlıktan kurtulmak isteyenler, ellerini meşgul edecek şeyler bulmalıdır. Ellerinde bozuk para veya kalem tutmak ve bunlarla oynamak faydalı olabilir.