Ozon tabakasına zarar veren maddeler nelerdir?

Stratosferdeki koruyucu kalkanımız olan ozon tabakasını tehdit eden insan yapımı kimyasallar, atmosferde uzun süre kalarak yıkıcı etkiler gösteriyor. Soğutucu gazlardan yangın söndürücülere, endüstriyel çözücülerden tarım ilaçlarına kadar çeşitli kaynaklardan yayılan bu maddeler, ozon moleküllerini parçalayarak gezegenimizin UV filtresini zayıflatıyor.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Ozon Tabakasına Zarar Veren Maddeler

Ozon tabakası, Dünya'yı güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarından koruyan ve stratosferde bulunan önemli bir tabakadır. Ancak, insan faaliyetleri sonucunda atmosfere salınan bazı maddeler, ozon moleküllerini parçalayarak bu koruyucu tabakaya zarar vermektedir. İşte ozon tabakasına zarar veren başlıca maddeler:

Kloroflorokarbonlar (CFC'ler): Soğutucularda, klimalarda, aerosol spreylerde ve köpük üretiminde yaygın olarak kullanılan bu kimyasallar, ozon tabakasına en fazla zarar veren maddelerdir. Stratosfere ulaştıklarında, ultraviyole ışınlarının etkisiyle klor atomlarına ayrılırlar ve bu klor atomları ozon moleküllerini yok eder.
Halonlar: Yangın söndürme sistemlerinde kullanılan bu maddeler, CFC'lere benzer şekilde ozon tabakasını tüketen brom atomları salar. Brom, klor kadar etkili olmasa da ozon tabakası üzerinde yıkıcı bir etkiye sahiptir.
Karbon Tetraklorür: Endüstriyel çözücü ve kimyasal üretimde kullanılan bu madde, ozon tabakasını parçalayan klor atomları salmaktadır.
Metil Kloroform: Temizleme solventi olarak kullanılan bu kimyasal, ozon tabakasına zarar veren bir diğer önemli maddedir.
Hidrokloroflorokarbonlar (HCFC'ler): CFC'lerin yerine geçmek üzere geliştirilmiş olmalarına rağmen, bu maddeler de ozon tabakasına zarar verir, ancak CFC'lere kıyasla daha düşük bir potansiyele sahiptirler.
Metil Bromür: Tarımda toprak fumigantı (böcek ilacı) olarak kullanılan bu madde, ozon tabakasını tüketen brom atomları salmaktadır.

Bu maddelerin ozon tabakası üzerindeki etkileri, 1987'de imzalanan Montreal Protokolü ile küresel ölçekte düzenlenmiştir. Protokol, ozon tabakasına zarar veren maddelerin kullanımının aşamalı olarak azaltılmasını ve nihayetinde ortadan kaldırılmasını hedeflemektedir. Bu sayede, ozon tabakasının iyileşme sürecine girdiği gözlemlenmektedir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap